Gerek kendi ifadesiyle, gerek müminlerin kabulüyle, gerekse inanmayanlarin itiraflariyla olsun Kuran-i Kerim, bir
SÖZ MUCIZESIdir. Bu gercek, Kuranin bütün muhataplarinin ilgisini cekmis; onun ayetlerini taklit tesebbüsünden
tutun, icaz fikrini müstakil bicimde isleyen eserlere kadar pek cok faaliyet yapilmistir. Onun vahiy oldugunu
kabullenmeyen ve kendini bilmeyen kimi cahiller, ayetlere benzer söz söylediklerini iddia etmisler; ancak hem kendi
zamanlarindaki edebiyat otoriteleri, hem de tarih onlari yalanci cikarmistir. Öte yandan onun KELAMULLAH oldugunu
kabul eden alimler, bu ugurda kaleme aldiklari eserlerde ayetleri dil yönünden analize tabi tutmus, Kuran lafizlarinin
düzenini nazm mucizeligin temelini saymislardir.
Bir edebiyat terimi olan ve söz sahibine ait bazi edeb nitelikleri tanimlayan ÜSLP, dile ait verilerin mütekellim
tarafindan özgün bicimde secilerek kullanilmasidir. Söz konusu secimde mütekellim her ne kadar ilgili dilin normlarina
bagli kalsa da, yer yer o normlardan bagimsiz hareket edebilmekte, hatta ortaya koydugu kullanim, norm degeri
kazanabilmektedir. Türkcede normdan sapma seklinde adlandirilan bu kavram bir yönüyle üslbun diger tanimidir. Bu
dogrultuda üslp, daha özel mahiyette yazarin sahsiyeti cercevesinde de degerlendirilmistir. Cogunlukla bu düsünce
üzerine kurulu bulunan güncel üslpbilim, bu acidan belagattan ayrilir. Dolayisiyla denilebilir ki, üslpbilim belagattan
faydalanir; ancak onun hedefi, özgün kullanimla ifadelerde ortaya cikan degerleri tespit etmektir. Ancak gerek Islam
gerekse bati edebiyatinda üslbu, söylemde BELGAT icra etme faaliyeti sayan bir anlayis da var olagelmistir. Kuran
belagatini analiz eden ve bu analizlerle Kuran üslbunun mucize olusunu aciklamaya calisan eserler, söz konusu anlayisin
Islam kültüründeki yansimasidir.
Kuran üslbunun mucize olusuna isik tutma gayreti sarfeden calismalar; bu ugurda analizler yapmis, onun mucizev
üslbunun bir takim karakteristik özellikler barindirdigi sonucuna ulasmislardir. Bu özelliklerin en basinda kanaatimizce
Kuranin, Arap edebiyatinda siir ve nesirden farkli ücüncü bir edebiyat türü olarak yer almasi gelir. Öyle ki, ayri bir tür
olarak Kuran, Islam-Arap edebiyatinda cigir acmistir. Ayrica Kuranin muhtevayi sunusunda hicbir telife benzememesi,
onun mucize olusunun belirgin bir diger yansimasidir. Yine kurallarina uygun okundugu zaman duyulan müzikalite,
Kuran karakteristigini akillara ve duygulara gösteren baska bir hususiyettir.
